مکمل‌یاری دانش‌آموزان به‌عنوان یک برنامه ملی بیش از ۱۵ سال است که با هدف پیشگیری از کمبود آهن و ویتامین D در مدارس اجرا می‌شود. با شروع سال تحصیلی جدید، طرح مکمل‌یاری دانش‌آموزان بار دیگر فعال شده، اما چالش‌های ساختاری و اجرایی مانع بهره‌مندی کامل از فواید آن شده است.
اهمیت مکمل‌یاری دانش‌آموزان در سلامت نوجوانان
مکمل‌یاری دانش‌آموزان نقش محوری در ارتقای سلامت عمومی، بهبود عملکرد تحصیلی و پیشگیری از بیماری‌های ناشی از کمبود ریزمغذی‌ها ایفا می‌کند.
- آهن، عنصر حیاتی برای ساخته شدن هموگلوبین و حمل اکسیژن به بافت‌های بدن است و کمبود آن موجب خستگی، ضعف تمرکز و کاهش توان یادگیری می‌شود.
- ویتامین D علاوه بر کمک به جذب کلسیم و تقویت استخوان‌ها، در تقویت سیستم ایمنی و تنظیم خلق‌وخو مؤثر است.
با وجود تأمین حداقلی این ریزمغذی‌ها از غذا، به‌ویژه در مناطق شهری و خانوارهای کم‌درآمد، مکمل‌یاری دانش‌آموزان ضروری به‌نظر می‌رسد.
جزئیات برنامه مکمل‌یاری دانش‌آموزان
در طرح مکمل‌یاری دانش‌آموزان، دو گروه مکمل به شرح زیر توزیع می‌شود:
- مکمل آهن: هفتگی به مدت ۱۶ هفته برای دختران دوره متوسطه اول و دوم
- مکمل ویتامین D: ماهیانه با دوز ۵۰ هزار واحد برای همه دانش‌آموزان بالای ۱۲ سال
این مکمل‌ها توسط معاونت‌های بهداشتی دانشگاه‌های علوم پزشکی تهیه و از طریق مدیران مدارس بین دانش‌آموزان توزیع می‌گردد؛ اما
- کمبود بودجه در دانشگاه‌ها
- باورهای غلط برخی مدیران درباره عوارض مکمل‌ها
- مقاومت دانش‌آموزان از مصرف به‌دلیل طعم یا ترس از عوارض از موانع اصلی اجرای صحیح شده است.
چالش‌های اجرایی برنامه مکمل‌یاری دانش‌آموزان
در طول ۱۵ سال اجرای مکمل‌یاری دانش‌آموزان، مشکلات زیر همچنان پابرجاست:
- تأخیر در تأمین مکمل‌ها و پرداخت اعتبار به دانشگاه‌ها
- آموزش ناکافی مدیران و معلمان درباره ضرورت و ایمنی مصرف مکمل‌ها
- عدم همراهی خانواده‌ها به دلیل اطلاعات نادرست در فضای مجازی
این چالش‌ها باعث شده حدود ۲۰ درصد دختران دانش‌آموز کم‌خونی و نزدیک به نیمی از همه دانش‌آموزان گرفتار کمبود ویتامین D باشند؛ موضوعی که برنامه مکمل‌یاری دانش‌آموزان برای رفع آن طراحی شده اما هنوز نتیجه مطلوب حاصل نشده است.
راهکارهای تقویت مکمل‌یاری دانش‌آموزان در مدارس
برای ارتقای اثرگذاری طرح مکمل‌یاری دانش‌آموزان، پیشنهاد می‌شود:
- برگزاری دوره‌های آموزشی اجباری برای مدیران و کادر مدرسه با امتیاز بازآموزی
- اطلاع‌رسانی هدفمند برای خانواده‌ها از طریق جلسات اولیای مدرسه و ارسال بروشور
- تأمین پایدار بودجه از محل اعتبارات ملی و تخصیص ردیف ویژه در بودجه آموزش و پرورش
- تشویق دانش‌آموزان با پویش‌های مدرسه‌ای و اعطای گواهی سلامت
اجرای هماهنگ این اقدامات نه تنها کیفیت اجرای مکمل‌یاری دانش‌آموزان را بهبود می‌دهد، بلکه به ایجاد فرهنگ مصرف صحیح مکمل در خانواده‌ها و جامعه منجر خواهد شد.
با تقویت ساختار اجرایی و جلب اعتماد مدیران، معلمان و والدین، طرح مکمل‌یاری دانش‌آموزان می‌تواند گامی مؤثر در تضمین آینده‌ای سالم و پرانرژی برای نسل جوان کشور باشد.
دکتر حصارکی، متخصصی مجرب و دلسوز در حوزه سلامت، با تجربه و دانش گسترده خود، آماده ارائه بهترین خدمات درمانی به شماست. ایشان با رویکردی بیمارمحور و استفاده از دانش روز، همواره در تلاش برای بهبود حال بیماران و ارائه مشاوره‌های پزشکی دقیق و قابل اعتماد هستند.
Leave a Reply