در سال‌های اخیر، زانودرد دیگر تنها مختص سالمندان نیست و به یکی از مشکلات شایع در میان جوانان و حتی نوجوانان تبدیل شده است. متخصصان ارتوپدی هشدار می‌دهند که سبک زندگی کم‌تحرک، تغذیه نامناسب و عادت‌های غلط روزمره، عامل اصلی کاهش سن ابتلا به دردهای مفصلی به‌ویژه در ناحیه زانو هستند.
دلایل شیوع زانودرد در نسل جوان
پروانه بندپی، خبرنگار حوزه سلامت، در گزارشی از همشهری‌آنلاین به نقل از دکتر موسی رئیسی، متخصص ارتوپدی، می‌نویسد: زانودرد در جوانان نتیجه‌ای از ترکیب عوامل مکانیکی، ضعف عضلات اطراف زانو، آسیب تدریجی به غضروف و استخوان و سبک زندگی ناسالم است. نشستن‌های طولانی‌مدت، کم‌تحرکی، مصرف کم لبنیات، استفاده زیاد از نوشابه‌های گازدار و کافئین، و عدم دریافت کافی نور خورشید از جمله عواملی هستند که تراکم استخوان را کاهش داده و سلامت مفصل زانو را تهدید می‌کنند.
وی همچنین اضافه می‌کند که اضافه‌وزن، پوشیدن کفش‌های نامناسب و انجام فعالیت‌های ورزشی بدون آمادگی بدنی، فشار مضاعفی به مفصل زانو وارد کرده و زمینه‌ساز بروز آرتروز زودرس می‌شود.
تفاوت‌های جنسیتی در ابتلا به زانودرد
بر اساس مشاهدات بالینی، برخی مشکلات زانو در زنان شیوع بیشتری دارد. دکتر رئیسی می‌گوید: احتمال پارگی رباط صلیبی قدامی در ورزش‌های چرخشی در زنان چند برابر مردان است. همچنین سندرم درد جلوی زانو یا زانوی دونده در دختران جوان بیشتر دیده می‌شود. تفاوت‌های بیومکانیکی، هورمونی و نوع فعالیت بدنی از دلایل این تفاوت‌ها هستند. البته زن بودن به‌تنهایی عامل خطر نیست، اما در ترکیب با عوامل دیگر، احتمال آسیب افزایش می‌یابد.
تمرینات مؤثر برای پیشگیری از زانودرد
متخصصان ارتوپدی توصیه می‌کنند که با انجام تمرینات ساده و اصلاح سبک زندگی می‌توان از بروز یا تشدید زانودرد جلوگیری کرد. مهم‌ترین راهکارها عبارت‌اند از:
- تقویت عضلات چهارسر ران و همسترینگ
- انجام حرکات کششی منظم
- مصرف کافی لبنیات، سبزیجات برگ‌دار، حبوبات و منابع غذایی حاوی کلسیم
- کاهش مصرف نوشابه‌های گازدار و کافئین
- دریافت کافی نور خورشید یا مکمل‌های ویتامین D
- تحرک روزانه و پرهیز از نشستن‌های طولانی‌مدت
- کنترل وزن و جلوگیری از چاقی
- استفاده از کفش‌های استاندارد و مناسب
- گرم کردن بدن قبل از ورزش و سرد کردن آن پس از تمرین
علائم هشداردهنده زانودرد که نیازمند مراجعه به پزشک هستند
دکتر رئیسی در ادامه به علائمی اشاره می‌کند که در صورت مشاهده آن‌ها باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد:
- درد شدید و ناگهانی همراه با ناتوانی در راه رفتن
- تورم زیاد و سریع یا تغییر شکل زانو
- قفل شدن زانو یا احساس خالی شدن پا هنگام حرکت
- قرمزی و گرمی مفصل همراه با درد
- شنیدن صدای تق‌تق همراه با درد و محدودیت حرکت
در نهایت، توجه به سلامت مفاصل از سنین پایین و اصلاح عادت‌های روزمره می‌تواند نقش مؤثری در پیشگیری از مشکلات زانو و حفظ کیفیت زندگی در دوران جوانی و سالمندی ایفا کند. این هشدارها و توصیه‌ها، زنگ خطری برای نسل جوان است تا پیش از بروز آسیب‌های جدی، اقدامات پیشگیرانه را جدی بگیرند.
دکتر حصارکی، متخصصی مجرب و دلسوز در حوزه سلامت، با تجربه و دانش گسترده خود، آماده ارائه بهترین خدمات درمانی به شماست. ایشان با رویکردی بیمارمحور و استفاده از دانش روز، همواره در تلاش برای بهبود حال بیماران و ارائه مشاوره‌های پزشکی دقیق و قابل اعتماد هستند.