مجله پزشکی دکتر حصارکی

این سایت مطالب علمی و کاربردی پزشکی را با استناد به منابع معتبر در دسترس کاربران قرار می‌دهد.

زخم پای دیابتی؛ تهدیدی فراتر از سرطان که از دیدها پنهان است

مرگ‌ومیر ناشی از زخم دیابتی بیشتر از سرطان پستان و پروستات است.

میزان مرگ‌ومیر پنج‌ساله ناشی از زخم پای دیابتی از مرگ‌ومیر شایع‌ترین سرطان‌های پروستات و پستان نیز بیشتر است. این آمار هشدار می‌دهد که باید نگاه نظام سلامت به زخم‌های مزمن، به ویژه در بیماران دیابتی، به اولویت نخست ارتقا یابد.

ابعاد پنهان بحران

زخم پای دیابتی هنگامی «مزمن» شناخته می‌شود که در چهار تا شش هفته ترمیم نیابد. تقریباً از هر چهار بیمار دیابتی، یک نفر در طول دوران بیماری خود دچار زخم اندام تحتانی می‌شود و در میان این گروه، یک‌چهارم موارد به قطع عضو منتهی می‌شود.

مرگ‌ومیر ناشی از زخم دیابتی بیشتر از سرطان پستان و پروستات است.
مرگ‌ومیر ناشی از زخم دیابتی بیشتر از سرطان پستان و پروستات است.

این وضعیت، بار اقتصادی سنگینی به خانواده‌ها تحمیل می‌کند و کیفیت زندگی بیماران را به شدت کاهش می‌دهد. علاوه بر هزینه‌های مستقیم درمان، مراقبت طولانی‌مدت و فقدان توان کار نیز فشار روانی و اجتماعی قابل‌توجهی ایجاد می‌کند.

چرا زخم‌های مزمن مغفول مانده‌اند؟

عمده توجه رسانه‌ها و سیاست‌گذاران حوزه سلامت به سرطان‌ها و بیماری‌های قلبی معطوف شده و زخم پای دیابتی ــ با وجود آمار بالای مرگ‌ومیر و قطع عضو ــ در سایه این اولویت‌بندی کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. از سوی دیگر، کمبود پایگاه‌های تخصصی پای دیابتی و نبود تیم‌های چندرشته‌ای برای مراقبت از این بیماران، مانع ارائه خدمات جامع می‌شود.

پیشگیری و مداخله اثربخش

برای کنترل این بحران خاموش، لازم است مداخلات همزمان در سطوح فردی و ساختاری اجرا شود:

  • آموزش روزانه مراقبت از پا: معاینه هفتگی، شست‌وشوی منظم و استفاده از جوراب و کفش مناسب
  • تشکیل تیم‌های چندرشته‌ای در مراکز درمانی: حضور متخصص غدد، جراح عروق، پزشک پوست و متخصص تغذیه

در کنار این، سیاست‌گذاران به دو اقدام کلیدی نیاز دارند:

  • تعریف پروتکل‌های کشوری پیشگیری و درمان زخم دیابتی در قالب بسته‌های خدمات پایه سلامت
  • تخصیص بودجه ویژه و تسهیل دسترسی به فناوری‌های نوین مراقبت از زخم (پانسمان‌های پیشرفته، درمان‌های فیزیوتراپی)

تغییر نگرش از درمان صرف به «پیشگیری و مراقبت مداوم» راه عبور از بحران زخم پای دیابتی است. با تلفیق آموزش، فناوری و سیاست‌های هوشمندانه، می‌توان نرخ مرگ‌ومیر و قطع عضو را کاهش داد و کیفیت زندگی میلیون‌ها بیمار دیابتی را حفظ کرد.

مجله پزشکی دکتر حصارکی

Leave a Reply

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *