در شرایط بحرانی که فشار روانی و اختلال در روندهای روزمره زندگی افزایش مییابد، سلامت بیماران قلبی بیش از پیش در معرض تهدید قرار میگیرد. دکتر رضا روانپارسا، فوق تخصص آنژیوپلاستی و استاد قلب و عروق، بر اهمیت اتخاذ اقدامات پیشگیرانه برای حفظ سلامت این بیماران در زمان بحران تأکید میکند و مجموعهای از توصیههای حیاتی را مطرح کرده است.
به گفته وی، نخستین گام در چنین شرایطی حفظ آرامش ذهنی و روانی بیماران است. اضطراب، ترس، پیگیری مداوم اخبار استرسزا و ناآرامیهای محیطی میتوانند موجب افزایش فشار خون، تشدید آریتمیها و حتی تحریک حملات قلبی شوند. پرهیز از این محرکها، همراه با تمرینات تنفس عمیق، شنیدن موسیقی آرامبخش و ارتباط با نزدیکان، میتواند کمککننده باشد.
از سوی دیگر، روانپارسا بر لزوم مصرف منظم داروهای قلبی بدون وقفه یا تغییر ناگهانی تأکید دارد و پیشنهاد میدهد داروهای ضروری همواره در کیف همراه بیمار نگهداری شود تا در صورت جابجایی غیرمنتظره، دسترسی آسانی به آنها وجود داشته باشد.
وی همچنین افزود: رعایت تغذیه سالم، حتی در شرایط محدود بحرانی، اهمیت فراوان دارد. کاهش مصرف غذاهای پرنمک و چرب و جایگزینی آنها با وعدههای سبک و حاوی پتاسیم و مایعات کافی، به کنترل فشار خون و جلوگیری از تشدید علائم قلبی کمک میکند. بیماران مبتلا به نارسایی قلبی نیز باید دقیقاً بر میزان مصرف مایعات و نمک نظارت داشته باشند.

از دیگر توصیههای مهم این متخصص، تشویق به تحرک بدنی ملایم در فواصل زمانی منظم است. انجام حرکات کششی ساده از بروز لختههای خونی در اندامهای تحتانی، بهویژه در افرادی که مجبور به نشستن طولانی هستند، جلوگیری میکند. وی هشدار داد که عدم تحرک میتواند احتمال بروز ترومبوز و آمبولی ریوی را افزایش دهد.
شناخت و توجه به علائم هشداردهنده مانند درد در قفسه سینه، تنگی نفس، تعریق سرد، احساس ضعف یا سرگیجه از دیگر نکاتی است که بیماران و اطرافیان آنها باید جدی بگیرند. این علائم نباید بهسادگی به اضطراب یا خستگی نسبت داده شود و باید در اسرع وقت با پزشک یا مراکز درمانی تماس گرفته شود.
در پایان، روانپارسا یادآور شد: همراه داشتن مدارک پزشکی از قبیل گزارشهای قلب باز، کارتهای شناسایی دستگاههای کاشته شده مانند پیسمیکر یا استنت، میتواند در سرعتبخشی تشخیص و درمان در موقعیتهای اورژانسی بسیار مؤثر واقع شود.
وی تأکید کرد که رسیدگی مستمر به بیماران مزمن، بهویژه قلبی، نهتنها از منظر فردی اهمیت دارد بلکه بهعنوان بخشی از تابآوری نظام سلامت کشور در برابر بحرانهای گسترده مطرح است. فراهم کردن امکان ادامه مراقبت و دارودرمانی بیماران قلبی در زمانههای پرفشار، میتواند از شکلگیری بحرانهای ثانویه و پیچیدهتر در کشور جلوگیری کند.