نتایج یک پژوهش گسترده در تایوان نشان میدهد که مصرف شیرینکنندههای مصنوعی و طبیعی از جمله شکر، آسپارتام، سوکرالوز و گلیسیریزین (ترکیبی موجود در ریشه شیرینبیان) ممکن است با افزایش خطر بلوغ زودرس در کودکان و نوجوانان مرتبط باشد. این ارتباط بهویژه در کودکانی که از نظر ژنتیکی مستعد هستند، چشمگیرتر است.
اثرات زیستی و ژنتیکی شیرینکنندهها بر فرآیند بلوغ
این مطالعه با هدایت دکتر یانگ-چینگ چن، استاد پزشکی خانواده در بیمارستان وان فانگ دانشگاه پزشکی تایپه، انجام شده است و یکی از نخستین پژوهشهایی است که رابطه میان رژیم غذایی مدرن و ویژگیهای ژنتیکی را در بروز بلوغ زودرس بررسی میکند. به گفته وی، نوع خوراک و نوشیدنیهای حاوی شیرینکنندهها میتوانند تأثیر قابلتوجهی بر فرایند رشد و بلوغ داشته باشند.
مطالعات قبلی نشان دادهاند که برخی شیرینکنندهها از طریق تأثیر مستقیم بر ترشح هورمونها و تغییر ترکیب باکتریهای روده، زمینهساز تغییرات زودرس در سیستم تولید مثل هستند. برای نمونه، آسهسولفام پتاسیم موجب ترشح زودهنگام هورمونهای مرتبط با بلوغ میشود و گلیسیریزین میتواند تعادل میکروبی روده را مختل کرده و ژنهای بلوغ را فعال کند.
تحلیل دادهها و تفاوتهای جنسیتی در واکنش به شیرینکنندهها
در این تحقیق، دادههای بیش از ۱۴۰۰ نوجوان بررسی شد که ۴۸۱ نفر از آنان دچار نوعی بلوغ زودرس بودند. محققان با استفاده از پرسشنامههای تغذیهای، نمونههای ادرار و تحلیل ۱۹ ژن مرتبط با بلوغ مرکزی، میزان مصرف شیرینکنندهها و استعداد ژنتیکی افراد را ارزیابی کردند.

نتایج نشان داد نوع شیرینکننده مصرفشده و جنسیت افراد نقش مؤثری در بروز علائم بلوغ زودرس دارند. برای پسران، مصرف سوکرالوز بیشترین ارتباط را با بلوغ زودرس داشت، در حالی که در دختران، گلیسیریزین، قندهای افزوده و سوکرالوز همگی با افزایش خطر همراه بودند.
پیامدهای بالینی و نگرانیهای بلندمدت
بلوغ زودرس میتواند پیامدهای جدی در رشد جسمانی کودکان داشته باشد. رشد سریع اولیه ممکن است منجر به توقف زودهنگام رشد و قد کوتاهتر در بزرگسالی شود. همچنین، این افراد ممکن است در آینده با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، دیابت نوع ۲ و برخی سرطانها مواجه شوند. بلوغ زودرس مرکزی نیز زمانی اتفاق میافتد که مغز بهطور غیرطبیعی دستور ترشح زودهنگام هورمون گنادوتروپین را صادر میکند.