با آغاز روزهای گرم تابستان و شدت یافتن تابش نور خورشید، شاخص اشعه فرابنفش در بسیاری از مناطق ایران به سطح خطرناک رسیده است؛ موضوعی که ورزشکاران و علاقه‌مندان به فعالیت‌های بدنی باید به آن توجه ویژه داشته باشند. با رعایت نکات ایمنی، می‌توان سلامت پوست، چشم و سیستم بدنی را حفظ کرده و از آسیب‌های احتمالی ناشی از تابش شدید آفتاب جلوگیری کرد.
چرا اشعه فرابنفش در تابستان خطرناک‌تر است؟
نور خورشید منبع طبیعی ویتامین D و دارای فواید زیادی برای بدن است. با این حال، اشعه فرابنفش با دو طیف اصلی UVA و UVB می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیری به بدن وارد کند. در ماه‌هایی مانند مرداد و شهریور که خورشید با زاویه مستقیم‌تری به نیمکره شمالی و ایران می‌تابد، شاخص فرابنفش به سطح بسیار خطرناک (بیش از عدد ۱۰) رسیده و احتمال بروز مشکلاتی چون آفتاب‌سوختگی، ابتلا به سرطان‌های پوستی، آسیب‌های چشمی و کم‌آبی بدن را افزایش می‌دهد.
چه زمانی برای ورزش در فضای باز مناسب نیست؟
براساس توصیه‌های فدراسیون پزشکی ورزشی، در روزهایی که شاخص UV بالاتر از ۶ است، ورزش در فضای باز بین ساعات ۱۰ صبح تا ۴ عصر به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. در این بازه زمانی، تابش خورشید شدیدتر است و بدن در معرض بیشترین آسیب‌ها قرار دارد. در چنین روزهایی، تمرین در سالن‌های سرپوشیده یا استفاده از مکان‌هایی با پوشش سایه مناسب می‌تواند گزینه‌ای امن‌تر برای ورزشکاران باشد.
نکاتی برای ورزش ایمن زیر تابش مستقیم خورشید
در صورتی‌که شرایط ورزش در فضای باز اجتناب‌ناپذیر باشد، رعایت موارد زیر ضروری است:
- استفاده از لباس‌های پوشیده، نخی و روشن برای محافظت از پوست
- استفاده از عینک‌های ضد UV با پوشش کامل اطراف چشم
- به‌کارگیری کرم ضدآفتاب با SPF بالا و تمدید آن در بازه‌های مشخص
- مصرف مکرر و کافی مایعات برای جلوگیری از کم‌آبی و افزایش تحمل گرما
- انتخاب مسیرهایی دارای سایه و خودداری از ورزش در سطوح انعکاس‌دهنده نور
تاثیر اشعه فرابنفش بر عملکرد ورزشی
یکی از پیامدهای نادیده گرفتن شاخص UV بالا، افت عملکرد بدنی در ورزشکاران است. گرما و کم‌آبی ناشی از تابش خورشید موجب کاهش توان تمرینی، افزایش احتمال گرمازدگی، و ایجاد اختلال در تنظیم دمای بدن می‌شود. همچنین، آفتاب‌سوختگی شدید می‌تواند ریسک آسیب‌دیدگی پوستی را در پی داشته باشد و نیاز به درمان‌های پزشکی ایجاد کند.
جمع‌بندی: ورزش سالم، همراه با آگاهی محیطی
در کنار اهمیت ورزش برای سلامت جسمی و روانی، آگاهی از شرایط جوی مانند شاخص اشعه فرابنفش نقش مهمی در حفظ سلامت ایفا می‌کند. توجه به ساعت مناسب تمرین، محیط امن، مصرف کافی آب، و استفاده از تجهیزات محافظتی می‌تواند تجربه ورزش در تابستان را ایمن و پربازده‌تر سازد. شرایط جوی را جدی بگیریم تا ورزش به عاملی برای سلامتی، نه تهدیدی برای آن تبدیل شود.
دکتر حصارکی، متخصصی مجرب و دلسوز در حوزه سلامت، با تجربه و دانش گسترده خود، آماده ارائه بهترین خدمات درمانی به شماست. ایشان با رویکردی بیمارمحور و استفاده از دانش روز، همواره در تلاش برای بهبود حال بیماران و ارائه مشاوره‌های پزشکی دقیق و قابل اعتماد هستند.