نتایج یک مطالعه گسترده بین‌المللی نشان می‌دهد که بیش از نیمی از موارد ابتلا به سرطان کبد در جهان قابل پیشگیری هستند، مشروط بر کنترل عوامل خطر مهمی که منجر به بروز این بیماری می‌شوند. بر اساس این پژوهش، حدود ۶۰ درصد از موارد سرطان کبد با مدیریت صحیح عفونت‌های هپاتیتی، کاهش مصرف الکل، و کنترل چاقی قابل اجتناب هستند.
سرطان کبد؛ سومین عامل مرگ‌ومیر ناشی از سرطان در جهان
طبق یافته‌های علمی ارائه‌شده از سوی تیم تحقیقاتی دانشگاه هنگ‌کنگ، سرطان کبد اکنون به عنوان ششمین سرطان شایع جهانی شناخته می‌شود، اما از نظر مرگ‌ومیر ناشی از سرطان، رتبه سوم را در اختیار دارد. کشورهای پرجمعیتی مانند چین، به دلیل شیوع گسترده هپاتیت B، بیش از ۴۰ درصد از موارد سرطان کبد در جهان را به خود اختصاص داده‌اند.
با توجه به روند فعلی، پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۵۰ شمار مبتلایان به سرطان کبد در سطح جهان دو برابر شده و به بیش از ۱.۵ میلیون نفر در سال برسد. از آنجا که این نوع سرطان کبد عملکرد اندام تصفیه‌کننده خون را مختل می‌کند، درمان آن به‌ویژه در مراحل پیشرفته، بسیار دشوار و چالش‌برانگیز است.
چاقی و MASLD؛ عامل خطر خاموش اما قابل مهار
یکی از مهم‌ترین عوامل قابل پیشگیری این بیماری، بیماری MASLD یا «استئاتوز کبدی ناشی از اختلال متابولیک» است؛ مشکلی که با تجمع تدریجی چربی در سلول‌های کبدی شناخته می‌شود و ارتباط مستقیم با چاقی دارد. آمارها حاکی از آن است که حدود یک‌سوم جمعیت جهان به نوعی از MASLD مبتلا هستند و با افزایش چاقی در جوامع مختلف، موارد این بیماری نیز رشد خواهد کرد.
دکتر هاشم السراج از کالج پزشکی بیلور در آمریکا خاطرنشان می‌کند که پیش‌تر تصور می‌شد سرطان کبد عمدتاً در افرادی با سابقه هپاتیت یا مصرف مزمن الکل بروز می‌کند، اما در سال‌های اخیر با رشد میزان چاقی، MASLD نیز به عنوان یک عامل خطر جدی شناخته شده است.
ضرورت غربالگری و واکسیناسیون در مسیر پیشگیری
محققان تأکید دارند که توسعه برنامه‌های واکسیناسیون علیه هپاتیت B و غربالگری دقیق برای تشخیص زودهنگام هپاتیت C می‌تواند تأثیر چشمگیری در کاهش میزان ابتلا به سرطان کبد داشته باشد. در کنار این اقدامات، تشخیص و درمان به‌موقع MASLD نیز اهمیت بالایی دارد.
بر اساس پیشنهادهای مطرح‌شده در این مطالعه، گنجاندن غربالگری آسیب‌های کبدی در روند مراقبت‌های معمول پزشکی برای گروه‌های پرخطر مانند افراد دارای دیابت، بیماری‌های قلبی یا اضافه‌وزن، می‌تواند به شناسایی و کاهش چشمگیر موارد سرطان کبد کمک کند.
در کنار مداخلات بالینی، فرهنگ‌سازی در زمینه تغذیه سالم، کاهش مصرف مواد مضر و افزایش فعالیت بدنی به عنوان اقدامات مکمل پیشنهاد شده‌اند.
پیشگیری مؤثر؛ نجات میلیون‌ها انسان تا سال ۲۰۵۰
برآوردها نشان می‌دهند حتی کاهش سالانه ۲ تا ۵ درصدی در ابتلا به سرطان کبد می‌تواند از ۹ تا ۱۷ میلیون مورد جدید در سطح جهانی جلوگیری کرده و منجر به حفظ جان بیش از ۱۵ میلیون نفر تا نیمه قرن آینده شود.
در نتیجه، تمرکز سیاست‌های بهداشتی بر روی مدیریت عوامل خطر، به‌ویژه کنترل چاقی و پیشگیری از هپاتیت ویروسی، می‌تواند گام مؤثری در کاهش بار بیماری سرطان کبد و ارتقای سلامت عمومی جهان باشد.
دکتر حصارکی، متخصصی مجرب و دلسوز در حوزه سلامت، با تجربه و دانش گسترده خود، آماده ارائه بهترین خدمات درمانی به شماست. ایشان با رویکردی بیمارمحور و استفاده از دانش روز، همواره در تلاش برای بهبود حال بیماران و ارائه مشاوره‌های پزشکی دقیق و قابل اعتماد هستند.