رژیم‌های غذایی بسیار کم‌کالری یا VLCD، برنامه‌هایی هستند که مصرف روزانه کالری را به کمتر از ۸۰۰ واحد محدود می‌کنند. این نوع رژیم‌ها معمولاً برای افرادی با شاخص توده بدنی بالا و نیاز فوری به کاهش وزن، مانند آمادگی قبل از جراحی، تحت نظر پزشک توصیه می‌شوند. اگرچه کاهش وزن در این روش سریع اتفاق می‌افتد، اما همراه با خطرات و عوارضی است که نباید نادیده گرفته شود.
به گزارش همشهری آنلاین، در رژیم VLCD معمولاً غذاهای معمولی با مکمل‌های غذایی یا وعده‌های جایگزین کم‌کالری جایگزین می‌شوند. این رژیم‌ها می‌توانند در مدت کوتاهی باعث کاهش ۱.۵ تا ۲ کیلوگرم وزن در هفته شوند و در طول ۱۲ هفته تا ۲۰ کیلوگرم کاهش وزن به همراه داشته باشند. با این حال، این کاهش وزن سریع ممکن است پیامدهای جدی برای سلامت فرد ایجاد کند.
عوارض احتمالی رژیم‌های بسیار کم‌کالری
رژیم‌های محدودکننده شدید، اگر بدون نظارت تخصصی انجام شوند، می‌توانند سلامت عمومی بدن را تهدید کنند. برخی از مهم‌ترین عوارض عبارتند از:
- سنگ کیسه صفرا: کاهش سریع وزن و مصرف چربی بسیار کم، تخلیه طبیعی کیسه صفرا را مختل کرده و احتمال تشکیل سنگ را افزایش می‌دهد.
- کمبود مواد مغذی: دریافت ناکافی ویتامین‌ها، مواد معدنی و عناصر ضروری می‌تواند منجر به ضعف سیستم ایمنی، خستگی مزمن و اختلالات متابولیکی شود.
- کاهش توده عضلانی: در صورت عدم مصرف کافی پروتئین و نبود فعالیت بدنی، بدن به جای چربی، عضله را تجزیه می‌کند.
- مشکلات قلبی: برخی مطالعات نشان داده‌اند که VLCD ممکن است عملکرد قلب را تحت تأثیر قرار دهد و باعث تغییرات موقت در بافت‌های قلبی شود.
- عوارض عمومی: سردرد، سرگیجه، یبوست، ریزش مو، احساس سرما و خستگی از جمله مشکلات رایج در این رژیم‌ها هستند.
- افزایش وزن برگشتی: در صورت عدم تغییر سبک زندگی و تثبیت عادات غذایی سالم، وزن کاهش‌یافته به‌سرعت بازمی‌گردد.
- تشدید بیماری‌های زمینه‌ای: رژیم‌های بسیار کم‌کالری ممکن است تعادل الکترولیت‌ها را برهم زده و بیماری‌های مزمن مانند دیابت یا مشکلات کلیوی را تشدید کنند.
آیا VLCD برای همه مناسب است؟
این نوع رژیم‌ها تنها باید برای افراد خاص و تحت شرایط پزشکی خاص تجویز شوند. افراد با شاخص توده بدنی بالای ۳۰ ممکن است از آن بهره‌مند شوند، اما حتی در این موارد نیز باید تحت نظارت دقیق پزشک یا متخصص تغذیه انجام شود. برای حفظ نتایج حاصل از رژیم، تغییر سبک زندگی، تغذیه متعادل و فعالیت بدنی منظم ضروری است.
توصیه پایانی
اگرچه رژیم‌های بسیار کم‌کالری می‌توانند در کوتاه‌مدت نتایج چشمگیری در کاهش وزن داشته باشند، اما به دلیل خطرات بالقوه، نباید بدون مشورت و نظارت پزشکی دنبال شوند. انتخاب روش‌های پایدارتر مانند تغذیه متنوع، ورزش منظم و اصلاح رفتارهای غذایی، راهکارهای ایمن‌تری برای رسیدن به وزن مطلوب و حفظ سلامت عمومی بدن هستند.
دکتر حصارکی، متخصصی مجرب و دلسوز در حوزه سلامت، با تجربه و دانش گسترده خود، آماده ارائه بهترین خدمات درمانی به شماست. ایشان با رویکردی بیمارمحور و استفاده از دانش روز، همواره در تلاش برای بهبود حال بیماران و ارائه مشاوره‌های پزشکی دقیق و قابل اعتماد هستند.