تهران، ۲ آذر ۱۴۰۴ – خدمات کاردرمانی، به عنوان یکی از ستون‌های اصلی توانمندسازی افراد دارای معلولیت و بیماران، با چالش‌های جدی در ایران مواجه است. تعرفه‌های بالا، نبود پوشش بیمه‌ای کافی و کمبود نیروی متخصص، این خدمات حیاتی را برای بسیاری از نیازمندان دست‌نیافتنی کرده و آینده توانبخشی در کشور را در هاله‌ای از ابهام فرو برده است. این معضلات نه تنها فشار اقتصادی بر خانواده‌ها وارد می‌کند، بلکه منجر به تعطیلی مراکز درمانی و مهاجرت متخصصان نیز می‌شود.
کاردرمانی چیست؟ فراتر از یک نام، راهی برای بازگشت به زندگی
سوءتفاهم از عنوان "کاردرمانی" اغلب مانعی در درک اهمیت این رشته است. "کار" در اینجا به معنای هرگونه فعالیت روزمره زندگی است، نه صرفاً فعالیت‌های شغلی. فلسفه اصلی کاردرمانی، کمک به افراد برای دستیابی به بالاترین سطح عملکرد مستقل در ابعاد جسمی، روانی و اجتماعی است. این رشته طیف وسیعی از اختلالات را پوشش می‌دهد:
مشکلات کودکان: فلج مغزی، اوتیسم، بیش‌فعالی و اختلالات یادگیری.
نورولوژی بزرگسالان: سکته مغزی، ضایعه مغزی.
مشکلات ارتوپدی: ناهنجاری‌های حرکتی.
اختلالات روانپزشکی: افسردگی، اختلالات خلقی و اسکیزوفرنی.
کاردرمانگران با ارزیابی جامع فرد و محیط پیرامون او، برنامه‌های درمانی منسجم و هدفمند را طراحی می‌کنند تا کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشند.
کمبود کاردرمانگران در ایران: فاصله تا استانداردهای جهانی و راهکارهای جبران
بر اساس آمارها، تعداد کاردرمانگران در ایران با استانداردهای جهانی فاصله معناداری دارد. در حالی که کشورهای توسعه‌یافته به ازای هر یک میلیون نفر تا ۱۰۰ کاردرمانگر دارند، این رقم در ایران حدود ۱۰ برابر کمتر است، با حدود ۴۸۳۵ کاردرمانگر فعال در کل کشور. این کمبود در مواجهه با شتاب سالمندی جمعیت و افزایش نیاز به خدمات توانبخشی، یک نگرانی جدی محسوب می‌شود.
دکتر میثم محمدی، رئیس انجمن علمی کاردرمانی، بر لزوم جبران این خلأ به صورت سیستماتیک تأکید می‌کند. به گفته او، باید همزمان با افزایش کمیت، به کیفیت آموزش نیز توجه ویژه شود. یکی از راهکارهای اساسی برای پر کردن این شکاف، ایجاد مقطع دکترای حرفه‌ای کاردرمانی (DOPT) در کشور است. این مقطع پلی میان دانش علمی و مهارت‌های بالینی ایجاد کرده و فارغ‌التحصیلان آن نه تنها درمانگران ماهرتری خواهند بود، بلکه طراحان مسیرهای نوین توانبخشی و ارتقای سلامت جامعه نیز محسوب می‌شوند.
گرانی تعرفه کاردرمانی و چالش بیمه‌ها: چرا درمان برای بسیاری دست‌نیافتنی است؟
هزینه‌های بالای خدمات کاردرمانی، یکی از اصلی‌ترین موانع دسترسی بیماران به این خدمات است. طبق گزارش‌ها، هزینه یک جلسه ۴۵ دقیقه‌ای کاردرمانی در سال ۱۴۰۴ حدود ۴۵۰ هزار تومان اعلام شده است، در حالی که برخی مراکز مبالغ بیشتری دریافت می‌کنند. این ارقام برای بسیاری از خانواده‌ها، به‌ویژه با توجه به نیاز به استمرار درمان، غیرقابل پرداخت است.
این فشار اقتصادی تنها به بیماران محدود نمی‌شود. اقتصاد کلینیک‌داری در حوزه کاردرمانی نیز با چالش‌های سختی روبروست. بسیاری از کلینیک‌ها به دلیل عدم توانایی در پوشش هزینه‌ها تعطیل می‌شوند؛ بر اساس یک ارزیابی پایلوت، ۳۰ تا ۴۰ درصد از کلینیک‌هایی که بین سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶ فعال بودند، در چهار سال اخیر فعالیت خود را متوقف کرده‌اند.
رئیس انجمن علمی کاردرمانی مهم‌ترین مشکل را در ضعف سیستم بیمه‌ای و تأمین اجتماعی می‌داند. بسیاری از خدمات کاردرمانی فاقد کدهای خدمتی بیمه‌ای هستند و حتی برای کدهای موجود نیز، معوقات طولانی‌مدت پرداخت، مشکلات مالی مراکز را تشدید می‌کند. کارشناسان معتقدند تنها راهکار، تقویت سیستم بیمه‌ای، تحت پوشش قرار دادن کدهای خدمتی متنوع‌تر و تسریع در پرداخت‌هاست تا میزان پرداختی از جیب مردم کاهش یابد.
مقابله با سودجویان: چگونه کاردرمانی اصیل را از مدعیان دروغین تشخیص دهیم؟
گسترش فضای مجازی، بستر را برای سودجویان فراهم کرده تا با ادعاهای دروغین و بدون داشتن تحصیلات مرتبط، اقدام به ارائه خدمات "کاردرمانی" کنند. این افراد با روش‌هایی مانند ماساژ یا تکان دادن استخوان‌ها، خود را درمانگر معرفی می‌کنند که نه تنها غیرعلمی است، بلکه می‌تواند به بیماران آسیب برساند.
انجمن علمی کاردرمانی ایران با رصد و پیگیری این موارد، به شکایات مردم رسیدگی می‌کند. تشخیص کاردرمانگر مجاز از غیرمجاز از طریق سامانه جست‌وجوی نظام پزشکی امکان‌پذیر است. متخصصان تأکید دارند که افزایش آگاهی عمومی، تقویت خدمات توانبخشی از راه دور و ارائه خدمات جامعه‌محور می‌تواند راه نفوذ افراد سودجو را سد کند و مردم را به سمت درمانگران واقعی هدایت کند.
اهمیت غربالگری و پیشگیری در کاردرمانی: گامی به سوی جامعه‌ای سالم‌تر
تغییر سبک زندگی، به‌ویژه کم‌تحرکی و استفاده طولانی‌مدت از دستگاه‌های الکترونیکی، مشکلات حرکتی در کودکان را تا ۳۰ درصد افزایش داده است. همچنین، سالمندان نیز به دلیل شرایط جسمی خود، به طور فزاینده‌ای به خدمات کاردرمانی نیاز پیدا می‌کنند.
با هدف پیشگیری و شناسایی زودهنگام مشکلات، برنامه‌های غربالگری حرکتی در سالمندان و کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است. جلساتی با ریاست سازمان بهزیستی کشور برای امضای تفاهمنامه غربالگری مشکلات حرکتی سالمندان برگزار شده و امید است که این طرح‌ها با همکاری وزارت آموزش و پرورش برای کودکان نیز اجرایی شود. این اقدامات پیشگیرانه می‌تواند بار سنگینی را از دوش سیستم درمانی بردارد و به ارتقای سلامت جامعه کمک شایانی کند.
مطالب مرتبط
- پژوهش‌های جدید تاثیر چشمگیر ژل رویال بر بهبود باروری مردان را آشکار ساخت
- ایستادن طولانی و نشستن نادرست عامل اصلی آرتروز و دیسک کمر شناخته شد
- امگا-۳ چربی سالمی که از قلب تا مفاصل و چشمها محافظت می‌کند
- سیستمهای جدید ردیابی خودرو با ماهوارههای چینی بیدو در پیام جی پی اس
دکتر حصارکی، متخصصی مجرب و دلسوز در حوزه سلامت، با تجربه و دانش گسترده خود، آماده ارائه بهترین خدمات درمانی به شماست. ایشان با رویکردی بیمارمحور و استفاده از دانش روز، همواره در تلاش برای بهبود حال بیماران و ارائه مشاوره‌های پزشکی دقیق و قابل اعتماد هستند.
Leave a Reply