در شرایطی که تغذیه با شیر مادر همچنان به‌عنوان بهترین و طبیعی‌ترین روش تغذیه نوزاد شناخته می‌شود، بانک‌های شیر مادر با فراهم‌سازی شیر پاستوریزه و ایمن، نقش مهمی در حمایت از نوزادان نارس و بیمار ایفا می‌کنند. این مراکز با جمع‌آوری شیر اهدایی از مادران داوطلب، آن را پس از غربالگری و فرآیند پاستوریزه‌سازی، در اختیار نوزادانی قرار می‌دهند که به دلایل پزشکی یا شرایط بحرانی از شیر مادر خود محروم هستند.
اهمیت تغذیه نوزادان با شیر مادر
شیر مادر در روزهای نخست تولد، به‌ویژه برای نوزادان نارس، حیاتی است. اما بسیاری از مادران به دلیل مشکلات جسمی یا شرایط خاص پس از زایمان، قادر به شیردهی نیستند. در چنین مواردی، استفاده از شیر خشک می‌تواند خطراتی جدی مانند التهاب روده، عفونت‌های شدید و افزایش نرخ مرگ‌ومیر را به همراه داشته باشد. به همین دلیل، بیمارستان‌های پیشرفته جهان از شیر پاستوریزه‌شده مادران دیگر برای تغذیه نوزادان نارس استفاده می‌کنند.
بانک شیر مادر؛ تعریف و عملکرد
بانک شیر مادر مرکزی تخصصی برای جمع‌آوری، بررسی سلامت، پاستوریزه‌سازی و توزیع شیر اهدایی است. این شیرها پس از آزمایش‌های دقیق، برای نوزادانی که امکان تغذیه با شیر مادر خود را ندارند، آماده‌سازی می‌شوند. سازمان جهانی بهداشت و یونیسف نیز استفاده از شیر پاستوریزه مادران دیگر را برای نوزادان محروم از شیر طبیعی توصیه می‌کنند.
تاریخچه و گسترش جهانی بانک‌های شیر
اولین بانک شیر مادر در جهان در سال ۱۹۰۹ در شهر وین اتریش تأسیس شد. امروزه بیش از ۲۱۰ بانک شیر فعال در اروپا و ده‌ها مرکز مشابه در آمریکا و کانادا فعالیت دارند. تشکل HMBANA در آمریکای شمالی وظیفه تدوین استانداردهای ایمنی و کیفیت برای این بانک‌ها را بر عهده دارد.
فرآیند ایمن‌سازی شیر اهدایی
شیرهای اهدایی در ظروف مخصوص و دمای مناسب نگهداری می‌شوند و پس از پاستوریزه‌سازی، ویروس‌ها و عوامل بیماری‌زا از بین می‌روند. قبل از مصرف، آزمایش‌های میکروبی انجام می‌شود و در صورت وجود آلودگی، شیر از چرخه مصرف خارج می‌شود. همچنین سلامت مادران اهداکننده، عدم مصرف داروهای ممنوعه و شرایط جمع‌آوری شیر به‌دقت بررسی می‌شود.
نقش بانک شیر در بیمارستان کودکان مفید
شمس‌الله نوری‌پور، رئیس بیمارستان کودکان مفید، با اشاره به اهمیت تغذیه نوزادان نارس با شیر مادر، تأکید کرد که این روش موجب کاهش مرگ‌ومیر، افزایش ایمنی بدن و رشد بهتر مغز و بینایی نوزادان می‌شود. وی افزود: در صورت وجود مازاد شیر، این منابع به سایر بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اهدا خواهد شد.
فرهنگ‌سازی برای اهدای شیر مادر
نوری‌پور با تأکید بر اینکه هدف اصلی هر مادر باید تغذیه فرزند خود باشد، گفت: با استفاده از روش‌های تغذیه‌ای و تحریک ترشح شیر، بسیاری از مادران می‌توانند شیر مازاد تولید کرده و آن را اهدا کنند. وی همچنین خاطرنشان کرد که در صورت مصرف داروهای خاص، شیر مادر وارد چرخه اهدا نخواهد شد.
در پایان، رئیس بیمارستان کودکان مفید ابراز امیدواری کرد که فرهنگ اهدای شیر مادر به‌عنوان یک اقدام انسانی و نجات‌بخش در سراسر کشور گسترش یابد و تمامی استان‌ها به بانک‌های شیر مجهز شوند تا هیچ نوزادی از تغذیه طبیعی محروم نماند.
دکتر حصارکی، متخصصی مجرب و دلسوز در حوزه سلامت، با تجربه و دانش گسترده خود، آماده ارائه بهترین خدمات درمانی به شماست. ایشان با رویکردی بیمارمحور و استفاده از دانش روز، همواره در تلاش برای بهبود حال بیماران و ارائه مشاوره‌های پزشکی دقیق و قابل اعتماد هستند.