تحقیقات جدید نشان می‌دهد مصرف همزمان مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن و استامینوفن می‌تواند روند پیدایش مقاومت آنتی‌بیوتیکی را تسریع کند. این یافته لزوم بازنگری در توصیه‌های درمان ترکیبی و توجه بیشتر به تأثیر داروهای غیردارویی بر میکروبیوم را برجسته می‌سازد.
چه‌اتفاقی رخ می‌دهد؟
مطالعات نشان داده‌اند که وقتی باکتری‌ها همزمان در معرض آنتی‌بیوتیک‌ها و برخی داروهای غیرآنتی‌بیوتیکی قرار می‌گیرند، احتمال بروز جهش‌های ژنتیکی و انتخاب سویه‌های مقاوم افزایش می‌یابد. به عبارت دیگر، مسکن‌هایی که برای کاهش درد یا تب مصرف می‌کنیم می‌توانند به‌صورت غیرمستقیم شرایط را برای «آدم‌سازی» باکتری‌های مقاوم فراهم آورند؛ به‌ویژه در محیط‌هایی مانند مراکز مراقبت از سالمندان که چندین دارو به‌طور همزمان تجویز می‌شود.
چرا این موضوع نگران‌کننده است
افزایش مقاومت آنتی‌بیوتیکی به معنای کاهش اثربخشی درمان‌های استاندارد، طولانی‌تر شدن دوره بیماری، افزایش بستری‌ها و هزینه‌های سلامت و در موارد شدید، مرگ‌ومیر بالاتر است. اگر نقش داروهای ساده و پرمصرف خانگی در این زنجیره تأیید شود، تغییر در الگوی تجویز، آموزش بیماران و بازطراحی پروتکل‌های درمانی ضروری خواهد شد.
پیامدهای بالینی و مراقبتی
- در سالمندان و بیماران پلی‌فارماسی (با چند دارو) خطر شکل‌گیری و انتشار باکتری‌های مقاوم بیشتر است، پس بازنگری دارویی و مرور روزانه‌ی فهرست داروها در این گروه‌ها حیاتی است.
- در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی باید به تعاملات میان داروها و مکانیسم‌های تأثیر آنها بر میکروبیوم توجه ویژه شود تا برنامه‌های پیشگیری از عفونت و سیاست‌های مصرف آنتی‌بیوتیک به‌روز شوند.
راهکارهای عملی و ضروری
- پزشکان و داروسازان ترکیب دارویی بیماران را با دیدگاهی وسیع‌تر بررسی کنند و در مواقع امکان، مصرف همزمان آنتی‌بیوتیک‌ها با مسکن‌های غیرضروری را محدود سازند.
- آموزش عمومی در مورد خطرات بالقوه مصرف خودسرانه‌ی مکمل‌ها و مسکن‌ها تقویت شود تا بیماران از تداخلات احتمالی آگاه شوند و از مراجعه به پزشک برای هماهنگی دارویی منصرف نشوند.
جمع‌بندی
مسکن‌های رایج، بی‌ضرر به‌نظر می‌آیند اما می‌توانند در بستر ترکیبی دارویی نقش غیرمنتظره‌ای در تشدید مقاومت آنتی‌بیوتیکی ایفا کنند. اتخاذ رویکردی جامع که تعامل داروها، وضعیت میکروبیوم و خطرات جمعیتی (مانند سالمندان و مراکز مراقبتی) را مدنظر قرار دهد، گام اول برای مهار این تهدید پنهان است. پزشکان، داروسازان و سیاست‌گذاران سلامت باید این هشدار را جدی بگیرند و پروتکل‌های درمانی و آموزشی را بازطراحی کنند.
دکتر حصارکی، متخصصی مجرب و دلسوز در حوزه سلامت، با تجربه و دانش گسترده خود، آماده ارائه بهترین خدمات درمانی به شماست. ایشان با رویکردی بیمارمحور و استفاده از دانش روز، همواره در تلاش برای بهبود حال بیماران و ارائه مشاوره‌های پزشکی دقیق و قابل اعتماد هستند.
Leave a Reply